وظایف منتظران مهدی عج الله تعالی فرجه

وظايف منتظران

اولين و مهم ترين وظيفه اي كه هر شيعة منتظر بر عهده دارد كسب معرفت و شناخت نسبت به وجود نازنين امام زمان(عليه السلام) است. زيرا به دليل عقلي و نقلي تحصيل معرفت و شناخت صفات و ويژگي هاي آن جناب واجب است و ايمان بدون شناخت امام زمان (عليه السلام) تحقق نمي پذيرد، و هيچ عملي را خداوند از بندگان قبول نمي كند مگر اینکه با شناخت و معرفت امام زمان(عليه السلام) باشد.

اين موضوع از چنان اهميتي برخوردار است كه در روايات بسياري كه از طريق عامه و خاصه از پيامبر گرامي اسلام(صلي الله عليه و آله) و ائمه معصومين(عليهم السلام) نقل شده، آمده است كه: هر كس بميرد و امام زمانش را نشناسد، به مرگ جاهل مرده است.

و در روايت ديگري كه ثقة الاسلام كليني از امام باقر(عليه السلام) نقل مي كند، آمده است: هر كس در حاليكه امامي نداشته باشد بميرد، مردنش مردن جاهليت است و هر کس با شناخت امامش بميرد، پيش افتادن و يا تأخير اين امر (دولت آل محمد (عليهم السلام)) او را زيان نرساند و هر كس بميرد در حالي كه امامش را شناخته، همچون كسي است كه در خيمه قائم(عليه السلام) با آن حضرت باشد.

توجه به مضامين دعاهايي كه خواندن آن ها در عصر غيبت سفارش شده و مورد تأكيد قرار گرفته نيز ما را به اهميت موضوع شناخت و معرفت حجت خدا رهنمون مي سازد؛ چنان كه در يكي از دعاهاي معروف و معتبري كه شيخ صدوق (رحمة الله عليه) آنرا در اكمال الدين نقل كرده مي خوانيم:

پروردگارا! حجت خود را به من بشناسان كه اگر حجتت را به من نشناساني از دينت گمراه مي گردم. خداوندا! مرا به مرگ جاهليت نميران و دلم را از حق، پس از آن كه هدايتم فرمودي منحرف مگردان.

اين شناخت و معرفت حجت الله چه اكسيري است؟ كه اگر با مس وجود آدمي آميخته نگردد، بشر از مرز حيوانيت و توحش فراتر نرود و به مرگ جاهليت از دنيا كوچ كند.

امام صادق(عليه السلام) در مورد كم ترين درجه معرفت امام مي فرمايد: كم ترين درجه معرفت به امام آن است كه... [بداني] امام وارث[و جانشين] پيامبر است و همانا اطاعت از او اطاعت از خدا و رسول خداست و بايد در هر امري تسليم او بود و به سخن و فرمان او عمل كرد.

مؤلف كتاب مكيال المکارم مراد و مقصود از معرفت امام را كه در روايات ياد شده بر آن تأكيده گردیده است، چنين بيان مي كند: بي ترديد مقصود از شناختي كه امامان ما تحصيل آن را نسبت به حضرت مهدي(عج) امر فرموده اند، اين است كه ما آن حضرت را آن چنان كه هست بشناسيم؛ به گونه اي كه اين شخصيت سبب در امان ماندن ما از شر شياطين و دوری از معاصي باشد و ما را به كمال مطلوب انساني رهنمون سازد و مايه نجاتمان از اعمال گمراه كننده مدعيان دروغين مهدويت شود. اين چنين شناختي جز به دو امر حاصل نمي گردد:

اول، شناختن شخص امام(عج) به نام و نسب و دوم، شناخت صفات و ويژگي هاي امام و به دست آوردن اين دو شناخت از اهم واجبات است.

البته شناخت صفات و ويژگي هاي آن حضرت كه در كلام فوق به آن اشاره شد، در عصر ما از اهميت و ارزش بيشتري برخوردار است و در واقع اين نوع شناخت است كه مي تواند در زندگي فردي و اجتماعي منتظران منشأ تغيير و تحول باشد، زيرا اگر كسي فقط به يكي از صفات آن حضرت پي ببرد مثلاً يقين حاصل كند كه حضرتش شاهد و ناظر دائمي اعمال شيعيان و محبانش مي باشد و خويشتن را هميشه در محضر او ببيند؛ چنين فردي هيچ گاه آلوده به معاصي و محرمات نمي شود و روز به روز بر فضائل و سجاياي اخلاقي او افزوده مي گردد و در مسير سعادت و كمال قدم بر مي دارد.

نكته اي كه بايد در اين جا در نظر داشت اين است كه شناخت امام زمان(عج) از شناخت، ديگر امامان معصوم(عليهم السلام) جدا نيست و اگر كسي به طور كلي به شأن و جايگاه ائمه هدي واقف شد، صفات و ويژگي هاي آنها را شناخت و به وظيفه خود در برابر آن ها پي برد، قطعا نسبت به امام عصر(عج) نيز به شناختي شايسته و كامل مي رسد . يكي از راه هاي پي بردن به مراتب و عظمت امامان معصوم(عليهم السلام) مطالعه و تحقيق در كتاب هايي است كه در اين زمينه نگاشته شده است كه از جمله مي توان به كتاب هاي زير اشاره نمود:

بحارالانوار: جلدهای پنجاه و يكم تا پنجاه و سوم، اصول كافي جلد اول ، الغيبة شيخ طوسي، كتاب الغيبه نعماني و كمال الدين و تمام النعمه شيخ صدوق، كه به لطف خدا همه اين كتاب ها به فارسي ترجمه شده و در دسترس همگان قرار گرفته است.

شايان ذكر است به اين نكته نيز اشاره كنيم كه اصلي ترين راه شناخت و تحصيل معرفت امام زمان(عج) رعايت تقوا و اجتناب از معاصي و محرمات ا ست كه در عنوان بعدي به توضيح و تبيين آن مي پردازيم.

2ـ تقوا و پرواپيشگي

يكي از مهم ترين وظايف شيعيان در عصر غيبت امام زمان(عج) رعايت تقوا و اجتناب از معاصي و محرمات است. منتظر امام زمان(عج) كسي است كه در عصر غيبت به تهذيب نفس و تزكيه خود بپردازد، رذايل اخلاقي را از نفس خويش بزدايد و به كسب فضايل مشغول گردد. چنانكه در روايتي از امام صادق(عليه السلام) نقل شده :

هر كس دوست دارد از ياران قائم(عليه السلام) باشد، بايد منتظر او [بماند] و در ا ين حال به پرهيزكاري و اخلاق نيكو رفتار كند؛ پس اگر در اين حال بميرد و پس از مرگ او قائم بپاخيزد، پاداش او همچون كسي است كه آن حضرت را درك كرده است. پس كوشش كنيد و در انتظار بمانيد، اين امر بر شما گوارا باشد، اي مشمولان رحمت الهي!
. حضرت مهدي(عليه السلام) نيز با توجه به ناگهاني بودن امر ظهور، همه شيعيان را به انجام اعمال نيك و شايسته و دوري از كردار و رفتار ناپسند در عصر غيبت فراخواند مي فرمايند:

هر يك از شما بايد آن چه را كه موجب دوستي ما مي شود، پيشه خود سازد و از هرآنچه موجب خشم و نارضايتي ما مي گردد دوري گزيند، زيرا فرمان ما به يك باره و ناگهاني مي رسد و در آن زمان توبه و بازگشت براي كسي سودي ندارد و پشيماني از گناه كسي را از كيفر ما نجات نمي دهد.

موضوع تهذيب نفس و پرهيز از گناه و اعمال ناپسند، به عنوان يكي از وظايف منتظران در عصر غيبت، از چنان اهميتي برخودار است كه در يكي از نامه هاي امام زمان(عليه السلام) به شيخ مفيد(ره)، اعمال ناشايست و گناهاني كه از شيعيان سر مي زند، به عنوان يكي از اسباب اصلي طولاني شدن غيبت و محروم ماندن شيعيان از ديدار آن حضرت شمرده شده است بايد در نظر داشت كه تنها زماني مي توانيم خود را منتظر امام زمان(عليه السلام) بدانيم كه در زندگي فردي و اجتماعي خود، راه و روش مورد نظر را پياده كنيم، و در تمام مراحل زندگي رضايت حضرتش را در نظر بگيريم و در پيرو محض او باشيم.

در نامه اميرالمؤمنين علي(عليه السلام) به عثمان بن حنيف آمده است:

بدانيد! براي هر كس امام و پيشوايي است كه در اعمال و رفتار خود از او پيروي مي كند، و به روشنايي نور علم او هدايت مي شود.

و بدانيد ! امام شما از دنياي خود و از زينت هاي آن به دو جامه كهنه و از خوردني هايش به دو قرص نان قناعت كرده است. بدانيد! كه شما توانايي بر اين گونه رفتار نداريد، و لكن مرا به دوري از محرمات و كوشش در انجام واجبات و با پاكدامني و پيمودن راه صحيح ياري كنيد.

منتظر واقعي با تحصيل تقوا و پرهيزكاري در مراحل مختلفي مي تواند امام زمان(عليه السلام) را ياري كند. زيرا هرگاه كسي اهل تقوا شد آثار ظاهري تقواي او موجب بيداري و يادآوري و هدايت ديگران مي شود و امام به وجود او افتخار مي كند و در حقيقت زينت و آبروي مولايش مي گردد و وجود او در هر مكان باعث برطرف شدن بلا و نزول رحمت مي شود.

اگر انسان خانه دل را از اغيار خالي نمايد و دست و پاي جان را از غل و زنجير هواي نفس آزاد گرداند و از مرداب نا امن دنيا به ساحل امن و آغوش گرم معرفت و زهد پناه برد مي تواند زمينه ساز واقعی ظهور حضرت مهدی(ع) باشد.

3ـ ياد امام

آنچه منتظران را در كسب معرفت امام و پيروي از آن بزرگوار ياري مي دهد و پايداري و استقامت در راه انتظار را به دنبال دارد، یاد و توسل دائم با امام زمان(علیه السلام) است. به راستي وقتي امام مهربان هميشه وهمه جا به حال شيعيان خودنظر دارد و لحظه اي آن ها را از ياد نمي برد آيا رواست كه دلدادگان روي او به دنيا و تعلقات آن سرگرم شوند و از یاد عزيز غفلت نمایند. راه و رسم دوستي و محبت آن است كه در همه حال آن بزرگوار را بر خود و ديگران مقدم بدارند.وقتي بر سجاده دعا مي نشينند از او آغاز كنند و براي سلامتي و فرج آن حضرت دعا نمايند كه آن بزرگوار خود فرمود: براي تعجيل فرج بسيار دعا كنيد كه فرج شما در همان است.

منتظر حقيقي، در هنگام صدقه دادن، ابتدا سلامتي وجود شريف امام خود را در نظر مي گيرد. به هر بهانه دست توسل به دامن پر مهر مولایش مي زند و به اشتياق ظهور مبارك او و ديدن جمال بي مثالش ناله سر مي دهد. رهرو راه انتظار در مجالسي كه به نام آن محبوب دل ها، تشكيل مي شود حضور مي يابد تا ريشه هاي محبت او را در دل محكم كند و به ساحت مقدس آن مولاي غريب عرض ارادتي نمايد با ياد او به جمكران و سهله و سرداب مقدس مي رود و همه زمان ها و مكان ها را به دنبال او و با ياد گل روي او سپري مي كند تا شايد آن مولاي مهربان با نيم نگاهي به او عنايت كند و مس وجود او را زر نمايد. از زيباترين جلوه هاي ياد در زندگي منتظران آن است كه هر روز با او تجديد عهد كرده و پيمان وفاداري ببندند واستواري خود را بر آن عهد اعلام كنند.در دعاي عهد چه زيبا مي خوانيم كه:

بار خدايا! من در بامداد اين روز و تمام دوران زندگيم، عهد و پيمان وبيعتي را كه از آن حضرت بر گردن دارم تجديد مي كنم، كه هرگز از آن عهد و بيعت برنگردم و بر آن پايدار بمانم. بار خدايا! مرا از ياران و ياوران آن حضرت و مدافعان از حريم مقدس او و شتاب كنندگان به سوي او براي انجام خواسته هايش و اطاعت كنندگان از دستوراتش و حمايت كنندگان از وجود شريفش و.. شهيدان در ركاب حضرتش قرار ده.

از امام صادق(علیه السلام) منقول است كه هر كس چهل صبح اين دعای عهد را بخواند از ياران حضرت قائم(علیه السلام) باشد، و اگر پيش از ظهور آن حضرت بميرد خدا او را از قبر بيرون آورد تا در خدمت آن حضرت باشد.

اگر كسي اين عهد را بخواند و از اعماق وجود به مضامين آن پايبند باشد هرگز به سستي گرفتار نمي شود و در تحقق آرمان هاي امام زمان(علیه السلام) و زمينه سازي براي ظهور آن بزرگوار لحظه اي از پا نمي نشيند

آری! اين عقيده و ياد است كه به همه اعمال و رفتار انسان جهت مي دهد و محرك انسان در ميدان عمل مي گردد تا هم به تهذيب اخلاق خود و هم به هدايت وارشاد جامعه همت گمارد اگر چنين حالتي در شخص به وجود آيد و ياد محبوب در تمام وجودش جا گیرد ديگر گناه ومعصيتي از او سرنمي زند و همواره به دنبال جلب رضايت مولايش مي باشد واين ياد به تمام زندگي او رنگ الهي مي دهد و او را منتظر واقعي مي گرداند.

4ـ اطاعت از امام غايب (علیه السلام)

وقتي معرفت امام در سينه ها شكوفه زد و با رعايت تقوا و پرهيزكاري عطر يادش فضاي جان را پر كرد سخن از پيروي و اطاعت آن مظهر كمالات و فضائل به ميان مي آيد.

به راستي اطاعت چيست؟ اطاعت همان علت خلقت و آفرینش است. اطاعت يعني ذوب شدن در خواسته هاي معبود و در مقابل او از خود اراده اي نداشتن. خداوند در قرآن مي فرمايد: يا ايها الذين أمنوا اطيعوا الله و اطيعوا الرسول و اولي الامر منكم.
همين اطاعت از خدا به دستور او، درباره رسول اكرم و ائمه معصومين(علیهم السلام) نيز مطرح مي شود. مؤمن واقعي كسي است كه از خدا و رسول خدا و ائمه معصومين اطاعت كند واطاعت از پيشوايان را در کنار پيروي از خداوند بداند چنانكه امام هادي (علیه السلام) در زيارت جامعه مي فرمايد:

كسي كه از شما معصومين اطاعت كند از خداوند اطاعت كرده است.


شايد به طور خلاصه بتوان گفت اطاعت همان تطبيق دادن نفس با فرامين و خواسته هاي اهل بيت(عليهم السلام) مي باشد اطاعت را باید ابتدا از مسائل اوليه شرعيه شروع کرد و محرمات و واجباتش را بشناسد.

به انجام صحيح واجبات و ترك محرمات کوشا باشد. و با این کار ظرف درون را از آلودگي ها و خبائث حيواني پاك نمايد و ديو هواي نفس را از دل بيرون كند تا در آن زمان است كه انسان ديوانه وار به دنبال مولاي غايب مي گردد و در همه جا او را جستجو مي كند و از روي محبت و عشق، چون مولايش را لايق مي بيند از او فرمانبرداري مي كند و اوامر او را مطاع مي داند. بنابراين وقتي انسان مطيع مولايش شد و اطاعت او را بر همه چيز مقدم كرد به تمامي وظايف خود عمل كرده و بر صراط مستقيم قدم برداشته است.

از با ر غم و درد فراق تو خميــد يم
ما را نبود غير ظهــور تو اميــدی
ما دل به تو داديم و ز غير تو بريد يم

وظایفی که ما باید در عصر غیبت داشته باشیم از همه مهم تر شناخت ایشان و اثبات عشق و علاقه مان به ایشان است.

شناخت حضرت واجب است و کسی که از حضرتش از ولی امرش بی خبر باشد و هیچ شناختی نداشته باشد روز قیامت باید پاسخگو باشد و پاسخش غیر از نادانی و جهالت و نمی دانستم و ببخشید و این ها باید باشد.



وقتی به درستی از چیزی سر در آوریم کم کم به سوی آن کشش پیدا می کنیم و دل و قلبمان تسخیر آن میشود و چه خوب که این کشش و تسخیر دل و قلب به سوی امام زمان، خورشید نورانی جهان و جهانیان باشد و چه لذتی دارد در سپاه او بودن و در کنار او جنگیدن.

از امروز با خود عهد کنیم که برای سلامتی و ظهور ایشان هفته ای 350 تومان یا روزی 50 تومان در پاکتی کنار بگذاریم و پول های جمع شده را اختصاص به نیازمندان بدهیم آنگاه کم کم فراوانی مال را در زندگی احساس می کنیم.



در دعاهای هر روزه ای که می کنیم از پروردگار، نازنین نازنین ها بخواهیم که ظهور ایشان را برساند و ما را هم در سپاه خود جای دهند. همچنین برای داشتن و حفظ ایمان بسیار دعا کنیم، زیرا دنیا دنیای نا حقی و کافری است، دیگر نمی شود به زودی زود حرفی را پذیرفت، به کسی اعتماد کرد یا حتی نمی شود با کسی به این زودی ها دست رفاقت داد.



دنیا دنیایی است که در آن شیطان ها در حال حکومت اند و ما را هم می خواهند مثل خودشان خوک صفت کنند پس ایمان باید حفظ شود تا نکند که یه وقت از لشگر و سپاه حضرت دور بمانیم.

چه روز سختی خواهد بود آن زمانی که حضرت قیام می کنند و نفرات سپاه خود را صدا می زنند ولی نام خود را از زبان ایشان نشنویم و نگاه امام را بر خود نبینیم، چه زجر آور ست که امام بی توجه به ما به جلو براند.

بیاییم از امروز خود را بسازیم، از امروز خود را برای ظهور آماده کنیم، برای قیام، برای گرفتن حق از ناحقان ، بیاییم بیدار شویم و ببینیم آنچه که به ما می خورانند درست نیست، آنچه که از ما می خواهند درست نیست، راه را باید پیمود اما درست.



حضرت منتظر انسان هایی با اراده ی قوی و ایمانی زیبااند، حضرت جوان هایی سست نمی خواهند، فاقد قدرت بدنی نمی خواهند، باید آزمود باید یاد گرفت تا فردای ظهور به کار آییم، به کار جنگ ،به کار قیام، به کار عشق ورزیدن به حضرت. باید از علمی که در وقت قیام به دردمان می خورد بهره بگیریم، باید از ورزش هایی که در عصر ظهور و جنگ به دردمان می خورد یاد بگیریم(تیر اندازی- شمشیر بازی- کاراته یا حتی دفاع شخصی و همین طور پرستاری و کمک های اولیه برای زخمی ها) حضرت منتظر چنین جوان هایی هستند تا با آن ها پیروزی را به دست آورند نه با دستانی خالی و بی اراده و ناتوان.

به خود بیاییم تا زمان از دست نرفته، تا دیر نشده، تا قیام حضرت بر پا نشده به خود آییم، اگر قیام شد دیگر شده، دیگر کار از کار گذشته و حضرت انتخاب هاشان را کرده اند، اگر می خواهیم سرباز باشیم باید بگوییم یا علی و با اراده ای پولادین و ایمانی محکم بلند شویم.

حضرت منتظرند-یا حق